Kiedy i komu przysługuje świadczenie

Fundusz Kompensacyjny Zdarzeń Medycznych obejmuje zdarzenia medyczne, do których doszło w szpitalu (chodzi o wszystkie szpitale, w tym psychiatryczne czy uzdrowiskowe) w związku z udzielaniem świadczeń zdrowotnych finansowanych ze środków publicznych (czyli m.in. w ramach świadczeń gwarantowanych finansowanych przez Narodowy Fundusz Zdrowia).

Wniosek o przyznanie świadczenia kompensacyjnego można złożyć, jeśli zdarzenie medyczne miało miejsce po wejściu w życie ustawy z dnia 16.06.2023 roku o zmianie ustawy o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta oraz niektórych innych ustaw – powołującej Fundusz, czyli nie wcześniej niż 6 września 2023 roku. Fundusz obejmuje także zdarzenie, które miało miejsce wcześniej, ale wnioskodawca dowiedział się o nim już po wejściu ustawy w życie.

Przesłanki przyznania świadczenia kompensacyjnego

Zgodnie z ustawą zdarzenie medyczne to zaistniałe w trakcie udzielania lub w efekcie udzielenia bądź zaniechania udzielenia świadczenia zdrowotnego:

zakażenie pacjenta biologicznym czynnikiem chorobotwórczym,
uszkodzenie ciała lub rozstrój zdrowia pacjenta, albo
śmierć pacjenta

– którego z wysokim prawdopodobieństwem można było uniknąć w przypadku udzielenia świadczenia zdrowotnego zgodnie z aktualną wiedzą medyczną albo zastosowania innej dostępnej metody diagnostycznej lub leczniczej, chyba że doszło do dających się przewidzieć normalnych następstw zastosowania metody, na którą pacjent wyraził świadomą zgodę (czyli do powikłania).

Wysokość świadczenia kompensacyjnego

Wysokość świadczenia kompensacyjnego dla pacjenta, który doznał uszkodzenia ciała lub rozstroju albo uległ zakażeniu, to od 2 000 do 200 000 złotych. Natomiast osoba bliska zmarłego pacjenta, która wystąpiła z wnioskiem, może otrzymać od 20 000 złotych do 100 000 złotych.

Przy ustalaniu wysokości świadczenia kompensacyjnego Rzecznik uwzględnia:

w przypadku uszkodzenia ciała lub rozstroju zdrowia albo zakażenia biologicznym czynnikiem chorobotwórczym – charakter następstw zdrowotnych oraz stopień dolegliwości wynikających ze zdarzenia medycznego, w tym w zakresie uciążliwości leczenia, uszczerbku na zdrowiu oraz pogorszenia jakości życia;
w przypadku śmierci pacjenta – pozostawanie w związku małżeńskim w chwili śmierci pacjenta, pokrewieństwo, pozostawanie w stosunku przysposobienia, pozostawanie we wspólnym pożyciu, a także wiek osoby ubiegającej się o świadczenie i wiek zmarłego pacjenta.

Wysokość świadczenia jest wyliczana w oparciu o szczegółowe wytyczne określane w rozporządzeniu Ministra Zdrowia.

Kto może złożyć wniosek?

Wniosek może złożyć osoba uprawniona do świadczenia, czyli pacjent, a w przypadku śmierci pacjenta – rodzic pacjenta, jego dziecko, małżonek, który nie pozostawał z nim w separacji, osoba pozostająca z pacjentem we wspólnym pożyciu oraz osoba pozostająca w stosunku przysposobienia (każda z tych składa oddzielny wniosek, który podlega odrębnemu rozpatrzeniu). W przypadku osoby, która nie może działać samodzielnie, z wnioskiem może wystąpić jej przedstawiciel ustawowy. Może to również zrobić odpowiednio upoważniony pełnomocnik.

Termin na wniesienie wniosku

Wniosek o przyznanie świadczenia można złożyć w ciągu roku od uzyskania informacji o uszkodzeniu ciała, rozstroju zdrowia lub zakażeniu albo śmierci pacjenta (jednak nie później niż w ciągu 3 lat od dnia, w którym nastąpiło to zdarzenie).

Tryb przyznania świadczenia

Po wszczęciu postępowania Rzecznik gromadzi niezbędne dokumenty i informacje. Może w ramach tego wezwać wnioskodawcę, a także placówki medyczne, które leczyły pacjenta, do udzielenia informacji, złożenia wyjaśnień oraz przedstawienia posiadanych dokumentów.

Decyzja o przyznaniu świadczenia lub jego odmowie jest wydawana w ciągu 3 miesięcy od otrzymania kompletnego i prawidłowo opłaconego wniosku. W razie konieczności wystąpienia przez Rzecznika do wnioskodawcy lub placówek medycznych, bieg tego terminu decyzji ulega wstrzymaniu do czasu przedłożenia niezbędnych informacji i dokumentów.

Od decyzji Rzecznika wnioskodawcy służy odwołanie rozpatrywane przez niezależną Komisję Odwoławczą. Wniesienie odwołania podlega opłacie w wysokości 200 złotych. Jest ona zwracana w razie uwzględnienia odwołania. Następnie stronie przysługuje skarga do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie.

Wypłata świadczenia

Rzecznik informuje osobę, na rzecz której zostało przyznane świadczenie kompensacyjne, że w ciągu 30 dni od uprawomocnienia się decyzji powinna złożyć oświadczenie o przyjęciu świadczenia kompensacyjnego lub o rezygnacji z niego. Złożenie oświadczenia o przyjęciu świadczenia jest równoznaczne ze zrzeczeniem się przez wnioskodawcę wszelkich roszczeń odszkodowawczych mogących wynikać ze zdarzenia medycznego w zakresie szkód, które ujawniły się do dnia złożenia wniosku. Złożenie oświadczenia o rezygnacji ze świadczenia (bądź niezłożenie żadnego oświadczenia) jest z kolei równoznaczne ze zrzeczeniem się przez wnioskodawcę ze świadczenia.

Wypłata świadczenia następuje w terminie 14 dni od dnia złożenia oświadczenia o przyjęciu świadczenia wynikającego z prawomocnej decyzji.

Kwota świadczenia wypłaconego z Funduszu Kompensacyjnego Zdarzeń Medycznych jest zwolniona z podatku dochodowego.

Jak złożyć wniosek

Rzecznik Praw Pacjenta na swej stronie internetowej udostępnia wzór wniosku o przyznanie świadczenia z Funduszu Kompensacyjnego Zdarzeń Medycznych. Wzór ten można wykorzystać do złożenia wniosku w postaci papierowej albo elektronicznej.

Jak skorzystać ze wzoru wniosku

wydrukuj, a następnie wypełnij i podpisz wniosek odręcznie, po czym wyślij pocztą tradycyjną;

lub

wniosek zapisz na dysku i wypełnij na komputerze, a następnie wydrukuj, podpisz odręcznie i wyślij pocztą tradycyjną;

lub

wniosek zapisz na dysku i wypełnij na komputerze, a następnie opatrz podpisem zaufanym, kwalifikowanym podpisem elektronicznym lub podpisem osobistym, po czym prześlij za pomocą platformy ePUAP lub na adres do e-Doręczeń.

Wniosek o przyznanie świadczenia kompensacyjnego można złożyć:

pisemnie, przesyłając go na adres Rzecznika Praw Pacjenta (ul. Młynarska 46, 01-171 Warszawa) lub składając osobiście;
elektronicznie, za pomocą platformy ePUAP (adres skrzynki ePUAP Rzecznika: /RzPP/skrytka) lub na adres Rzecznika Praw Pacjenta do doręczeń elektronicznych (e-Doręczenia zostaną wdrożone do 10 grudnia 2023 roku).

Pamiętaj! Wniosek złożony w postaci elektronicznej należy podpisać podpisem zaufanym, kwalifikowanym podpisem elektronicznym albo podpisem osobistym. Jeśli wniosek nie będzie zawierał właściwego podpisu, Rzecznik wezwie do uzupełnienia tego braku.

Opłata za złożenie wniosku

Złożenie wniosku o przyznanie świadczenia podlega opłacie w wysokości 300 złotych. Opłatę uiszcza się na rachunek bankowy Funduszu Kompensacyjnego Zdarzeń Medycznych, prowadzony w Banku Gospodarstwa Krajowego:

88 1130 1017 0020 1591 5120 0003.

Jeśli wraz z wnioskiem nie przedstawisz potwierdzenia dokonania opłaty, Rzecznik wezwie Cię do uzupełnienia tego braku w terminie 30 dni.

Nieopłacenie wniosku w tym terminie spowoduje, że wniosek nie zostanie rozpatrzony.
Opłata od wniosku podlega zwrotowi w razie przyznania świadczenia kompensacyjnego i wydania decyzji o przyznaniu świadczenia. Jeśli Rzecznik pozostawi wniosek bez rozpoznania lub odmówi wszczęcia postępowania, również zwróci opłatę. Natomiast w razie wydania decyzji o odmowie przyznania świadczenia, opłata nie zostanie zwrócona.

Zwolnienie z opłaty

Rzecznik może zwolnić od opłaty osobę składającą wniosek. W związku z tym, w momencie składania wniosku, możesz zwrócić się do Rzecznika o zwolnienie z opłaty, wskazując swoją trudną sytuację finansową. Powinieneś jednak przedstawić odpowiednie dokumenty potwierdzające tę sytuację, na przykład zaświadczenie o wysokości emerytury lub renty czy o korzystaniu ze świadczeń pomocy społecznej. Zwolnienie następuje na podstawie analizy przesłanych dokumentów.

(Źródło:https://www.gov.pl/web/rpp/fundusz-kompensacyjny-zdarzen-medycznych-rozpoczyna-swoja-dzialalnosc)